Indicatoren WMO

Onderstaande indicatoren geven informatie over bereik, beschikbaarheid en kwaliteit van de zorg en ondersteuning in Utrecht. De cijfers zijn op dit moment niet volledig voor hulpmiddelen en vervoer. Daarom is gekozen om voor deze voorzieningen de informatie meer beschrijvend weer te geven. Voor hulp bij huishouden zijn er geen cijfers over wachttijden. Daarom wordt verwezen naar eerdere communicatie over het aantal wachtenden. Specifiek voor de raad organiseren we in het najaar nog een interactieve sessie waarin we dieper ingaan op de beschikbare informatie en de duiding daarvan.

Bereik
Onderstaande grafieken en tabel tonen het aantal inwoners dat gebruikmaakt van de verschillende vormen van zorg en ondersteuning. De cijfers zijn voorzien van een korte toelichting.

Buurtteams Sociaal

Toelichting

• In 2022 zien wij dat het aantal unieke klanten op jaarbasis iets is afgenomen ten opzichte van 2021. Daarentegen zijn het aantal lopende casussen toegenomen. Een mogelijke verklaring hiervoor is dat het aantal klanten dat terugkeert met een nieuwe vraag toeneemt. Daarvoor wordt opnieuw een dossier geopend, maar dit wordt niet als een nieuwe ‘unieke’ klant geteld. In 2021 keerde 53% van de klanten terug met een vraag. In 2022 steeg dat met 5% naar 58%.
• Ook is de instroom gestegen, er zijn in 2022 meer casussen opgestart dan in 2021.
• Naast de ondersteuningstrajecten werden er in 2022 ook 4.164 aanvragen voor hulp bij het huishouden (HbH) door het buurtteam opgepakt.

Toelichting

• Deze grafiek toont het aantal lopende casussen Individuele begeleiding tot en met 2022.
• In de grafiek is een stijging zichtbaar in de vraag naar Individuele Begeleiding. De stijging betreft vooral inwoners die begeleiding nodig hebben vanwege GGZ-problematiek (we zien de groei voornamelijk bij jongvolwassenen met Autisme Spectrum Stoornis (ASS) en in mindere mate bij inwoners met combinatieproblematiek GGZ/VG).

Toelichting

• Deze grafiek toont het aantal inwoners dat gebruik maakt van Arbeidsmatige activering, Dagbegeleiding of Thuisbegeleiding.
• Bij Dagbegeleiding blijft een lichte stijging zichtbaar na een dipje tijdens corona, deze stijging komt door de vergrijzing die zorgt voor een groter beroep op deze voorziening.
• Bij Thuisbegeleiding is richting het einde van 2022 een stijging te zien na een daling in de eerste helft van het jaar. Dit komt omdat de partijen in de eerste helft van het jaar te weinig personeel konden vinden en in de tweede helft van het jaar meer mensen konden aannemen en er daardoor meer cliënten in zorg konden worden genomen.
• Arbeidsmatige activering is in 2022 redelijk stabiel gebleven, aan het begin van het jaar was er een klein dipje, vermoedelijk het gevolg van de coronamaatregelen. Belangrijk om te vermelden hierbij is dat een deel van de cliënten van beschermd wonen arbeidsmatige activering ontvangt vanuit hun beschermd wonen-aanbieder en dat dit ook vanuit beschermd wonen wordt gefinancierd. Deze cliënten zijn niet in deze grafiek opgenomen, omdat dit activeringsaanbod niet apart wordt geregistreerd. De beschermd wonen-cliënten die bij de aanbieders arbeidsmatige activering aanbod ontvangen zijn uiteraard wel opgenomen in de aantallen.

Toelichting

• In 2022 heeft het cliëntaantal hulp bij het huishouden een aantal keer gefluctueerd door de transitie. De dalen in het jaar 2022 komen overeen met de transitiemomenten waar cliënten tijdelijk door administratieve wisselingen niet in het systeem staan als zijnde "in zorg". De toenemende vraag door de vergrijzing en de aanzuigende werking van het abonnementstarief is beperkt terug te zien in deze grafiek vanaf half 2021 door het personeelstekort en de daarmee ontstane wachtlijst.

Toelichting

• Deze grafiek toont het gebruik van de verschillende beschermde woonvormen. In het begin van het jaar 2021 is duidelijk in de cijfers de uitname van de Wmo naar Wlz zichtbaar.
• In de grafiek is een lichte toename van beschermd thuis te zien ten opzichte van beschermd verblijf. Dit is de beweging die we willen maken. Door een gebrek aan doorstroming op de woningmarkt stokt deze ontwikkeling enigszins, omdat het voor veel cliënten moeilijk is om passende woonruimte te vinden in de krappe woningmarkt.
• Living lab is toegenomen. Dit komt omdat hier in 2022 extra middelen voor zijn vrijgemaakt waardoor er 200 woningen in gebruik zijn genomen.

Hulpmiddelen en vervoer
De omvang van de vraag naar hulpmiddelen is onveranderd ten opzichte van voorgaande jaren. Wel zien we lichte verschuivingen in het soort voorzieningen waaraan behoefte is. Er is een grotere vraag naar elektrisch ondersteunde en complexe hulpmiddelen, terwijl de vraag naar eenvoudige handbewogen hulpmiddelen daalt.

Het aantal mensen dat gebruikmaakt van vervoer is iets afgenomen. Dit is ontstaan in de coronaperiode en is nog niet terug op het oude niveau.

Beschikbaarheid
De onderstaande tabellen tonen de verschillende wachttijden tot de start van ondersteuning.

Basiszorg

Toelichting

• De wachttijd bij het Buurtteam is iets langer dan de streefnorm van 5 dagen. Door middel van triage worden spoedeisende vragen eerder opgepakt, waardoor verergering van deze problemen wordt voorkomen. Dit komt (onder andere) door het personeelstekort en de stijgende vraag naar ondersteuning

Aanvullende zorg

Toelichting

• De ontwikkeling van de wachttijd door het jaar heen fluctueert sterk dus kan per kwartaal sterk verschillen. Bij alle vormen van ondersteuning zien we echter een stijging van gemiddelde wachttijd. Dit komt (onder andere) door het personeelstekort, de stijgende vraag naar ondersteuning en onvoldoende financiële middelen en woningschaarste.
• De gemiddelde wachttijd voor de beschermde woonvormen (beschermd thuis, beschermd verblijf en beschermd wonen) is niet representatief voor de hele groep cliënten, omdat deze afhankelijk van de zorgvraag van de cliënt sterk kan verschillen, afhankelijk van de gevraagde expertise.

Maatschappelijke opvang
De gemiddelde wachttijd voor maatschappelijke opvang verschilt. De druk op de algemene opvang voor volwassenen en jongvolwassenen die dakloos zijn, is hoog. Er is op dit moment geen wachtlijst voor de algemene opvang, omdat we mensen vragen of zij, indien mogelijk, nog in het netwerk terecht kunnen. Voor de specialistische vormen van opvang zijn wel wachttijden. Deze verschillen per specialisme en liggen tussen de 3 en 9 maanden.

Hulp bij huishouden en hulpmiddelen
De wachtlijst voor hulp bij het huishouden heeft gedurende 2022 gefluctueerd. Tussen januari en maart is de wachtlijst flink afgenomen waarna deze tot na de zomer weer is opgelopen. Vanaf september stabiliseerde de wachtlijst en vanaf november is deze weer langzaamaan afgenomen. De raad is middels verschillende raadsbrieven op de hoogte gehouden van de ontwikkelingen (februari 2022, juni 2022, juli 2022, september 2022,januari 2023).

Bij hulpmiddelen is er meer sprake van complexe hulpmiddelen op maat in plaats van handbewogen hulpmiddelen. Dit komt omdat er technisch meer mogelijkheden zijn en mensen langer thuis blijven wonen.
Voor deze complexe hulpmiddelen op maat moeten onderdelen worden aangeleverd. Door de verschillende crisissen zijn de levertijden van deze onderdelen langer dan gewenst. Waar mogelijk worden tijdelijke leenhulpmiddelen ingezet. Een gemiddelde wachttijd is hierbij niet accuraat omdat dit per soort hulpmiddel sterk kan verschillen.

Kwaliteit

In de onderstaande plaatjes worden de geaggregeerde resultaten van de Ervaringwijzer-enquêtes getoond die bij de cliënten zijn afgenomen in 2022. In de figuur zijn verschillende stellingen bij elkaar opgeteld, en alle locaties en zorgvormen binnen een doelstelling samengevoegd. Sommige aanbieders zitten nog in een pilotfase, anderen hebben Ervaringwijzer al standaard in hun werkwijze geïntegreerd. Het geeft daarom een globaal beeld, maar doet geen recht aan de verschillen in momentum en manier van uitvragen. De figuren tonen een optelsom van verschillende stellingen die vallen onder de noemers ‘ervaren toegankelijkheid’, ‘ervaren kwaliteit’ en ‘ervaren effect’. In de kwartaalgesprekken worden de resultaten met de betreffende aanbieders besproken.

Wmo Gemeentetaken: Basiszorg (Buurtteams)

• Over 2022 zijn er voor Buurtteam Sociaal 280 vragenlijsten ingevuld. In verband met het verkleinen van het risico op herleidbaarheid, is er een grens van minimaal 10 ingevulde enquêtes nodig, per vragenlijst en locatie, om resultaten te tonen. Hierdoor zijn er nu 162 vragenlijsten inzichtelijk.
• Op alle drie de onderdelen zien we een overwegend positief beeld. Bij het onderdeel ervaren effect hebben meer respondenten ‘neutraal’ aangegeven in hun antwoorden dan bij de andere onderdelen.
• Meer dan 100 respondenten hebben in open antwoorden aangegeven wat ze goed vinden gaan en wat er beter kan.

Wmo Gemeentetaken: Aanvullende zorg (Individuele begeleiding, Arbeidsmatige activering, Dagbegeleiding, Hulpmiddelen)

• Over 2022 zijn er voor Wmo Aanvullende zorg (gemeentetaken) verspreid over minimaal 24 aanbieders. Kleinere aanbieders zijn samengevoegd (en worden dus als 1 geteld) om resultaten zonder risico op herleidbaarheid zichtbaar te maken. Er zijn in totaal 721 vragenlijsten ingevuld. In verband met het verkleinen van het risico op herleidbaarheid, is er een grens van minimaal 10 ingevulde enquêtes nodig, per vragenlijst en locatie, om resultaten te tonen. Hierdoor zijn er nu 598 vragenlijsten inzichtelijk.
• Op alle drie de onderdelen zien we een overwegend positief beeld. Bij het onderdeel ervaren toegankelijkheid zien we een iets negatiever beeld in vergelijking met de andere onderdelen, en bij het onderdeel effect hebben meer respondenten ‘neutraal’ aangegeven.
• Meer dan 300 respondenten hebben aangegeven wat ze goed vinden gaan en wat er beter kan.

Wmo Centrumgemeentetaken (MO/BW, GIA)

• Over 2022 zijn er voor Wmo Centrumgemeentetaken verspreid over 7 aanbieders 183 vragenlijsten ingevuld. In verband met het verkleinen van het risico op herleidbaarheid, is er een grens van minimaal 10 ingevulde enquêtes nodig, per vragenlijst en locatie, om resultaten te tonen. Hierdoor zijn er nu 141 vragenlijsten inzichtelijk.
• Op alle drie de onderdelen zien we een overwegend positief beeld. Meer mensen antwoorden neutraal op vragen die gaan over het ervaren toegankelijkheid of het ervaren effect van de verkregen hulp of ondersteuning. Het aandeel dat negatief is, is ongeveer gelijk op alle drie de onderdelen.
• Meer dan 100 respondenten hebben aangegeven wat ze goed vinden gaan en wat er beter kan.