1.1 Herontwikkeling van de fysieke leefomgeving draagt bij aan gezond stedelijk leven (GSL) voor iedereen

Omgevingswet
De voorbereidingen op de invoering van de Omgevingswet en Wet kwaliteitsborging voor het bouwen zijn in Utrecht in de afrondende fase, voor zover dat mogelijk is, nu de inwerkingtreding is uitgesteld naar 1 januari 2024. Het Plan van aanpak invoering Omgevingswet is daarbij ons kader. Wij houden u periodiek over de voortgang op de hoogte via raadsbrieven. We zijn in 2022 gestart om stapsgewijs in de praktijk op de nieuwe manier te gaan werken waar dat juridisch en technisch kan, omdat die goed aansluit bij onze ambities van klantgericht, transparant en integraal werken. Dit doen we als de medewerkers voldoende tijd hebben om te leren werken met deze nieuwe werkwijze. Daarmee verkleinen we de risico’s voor fouten rondom inwerkingtreding aanzienlijk.

Het afgelopen jaar hebben we afgerond:

• Aanpassingen van de werkwijzen voor het ontvangen van aanvragen, verlenen van vergunningen, kunnen doen van een melding en het kunnen wijzigen van het omgevingsplan.
• Doorrekening aanpassingen voor leges, kostenverhaal (liggen klaar voor besluitvorming net voor inwerkingtreding) en in beeld brengen van structurele financiële effecten waarover wij u een raadsbrief hebben gestuurd en u budget heeft beschikbaar gesteld via de Voorjaarsnota 2023.
• Regionale samenwerkingsovereenkomst Omgevingswet met regionale afspraken over o.a. vergunningverlening en DSO.
• 12 vergunningchecks (= digitale vragenbomen waarmee initiatiefnemers kunnen checken of ze een vergunning moeten aanvragen of melding moeten doen) voor veelvoorkomende vergunningaanvragen staan klaar in het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO). Dit helpt zowel de initiatiefnemer als de vergunningverlener om beter en sneller door het vergunningentraject te komen.
• Implementatie en inrichten van de 3 benodigde softwarepakketten voor vergunningverlening, toepasbare regels/vergunningchecks en omgevingsplan en aansluiten daarvan op het DSO.
• De commissie omgevingskwaliteit is ingesteld als opvolger van de commissie welstand en monumenten.
• Voorleggen van het raadsvoorstel met het Crisis- en herstelwet bestemmingsplan met een uitbreiding van de algemene regels voor onder andere bomenkap en flitsbezorging. Hiermee leggen we een basis voor het omgevingsplan. Na inwerkingtreding van de wet volgt een eerste wijziging van het omgevingsplan.

Het opstellen van stedelijke kaders
In 2016 is de gemeente Utrecht aangewezen als experimenteergemeente op grond van de Crisis- en herstelwet. Dit betekent dat wij sindsdien en ook in 2022 oefenen met de Omgevingswet. Een mooi voorbeeld hiervan is het ontwikkelbestemmingsplan Merwedekanaalzone deelgebied 5.
Het budget voor stedelijke kaders is in lijn met de planning en begroting aan de bestemmingsplannen besteed. We hebben gewerkt aan de omzetting van de beheersverordeningen naar zes bestemmingsplannen zoals staat in de Transitiestrategie Omgevingsplan. Daarnaast hebben we diverse werkzaamheden verricht rondom de inwerkingtreding van de Omgevingswet, zoals het opstellen van een casco voor het omgevingsplan.
Voor de ontwikkelbestemmingsplannen is 0,665 miljoen euro aan legesopbrengsten ontvangen. Dit is meer dan begroot.
Het ene jaar krijgen we meer aanvragen voor ontwikkelbestemmingsplannen van initiatiefnemers binnen dan het andere jaar en werken we meer aan ontwikkelingen die door de gemeente zelf geïnitieerd worden.
Verder hebben we 5 planschadeverzoeken ontvangen en was er 1 beroepszaak over planschade.
Er zijn 13 bestemmingsplannen onherroepelijk geworden. Programma dat daarin mogelijk gemaakt is: 2.888 woningen; 30 woon-zorgeenheden; 7.100 m2 kantoor; 9.000 m2 sport/ontspanning/cultuur; 3.000 m2 detailhandel/dienstverlening; 10.000 m2 maatschappelijk; 4.000 m2 overige bedrijvigheid; 3.750 m2 vergader- en congres en 1.630 m2 horeca. Er liggen 7 bestemmingsplannen bij de Raad van State voor beroep.

In 2022 hebben we aan diverse bestemmingsplannen, wijzigings- en uitwerkingsplannen gewerkt:

• 12 Concept-bestemmingsplannen in vooroverleg;
• 21 Ontwerp-bestemmingsplannen ter inzage;
• 21 Vastgestelde bestemmingsplannen en uitwerkings- of wijzigingsplannen
• 2 Hersteltraject-bestemmingsplannen na uitspraak van de Raad van State.

Voorbereidingsbesluiten
Om ongewenste planologische ontwikkelingen in een gebied te voorkomen, omdat het bestaande bestemmingsplan ontwikkelruimte biedt die niet past in de toekomstvisie voor het gebied, kan de gemeenteraad een voorbereidingsbesluit nemen. In 2022 is er een voorbereidingsbesluit genomen voor Detailhandel en bezorging.

M.e.r.-beoordelingen

Voordat een bestemmingsplan in procedure kan, is vaak een m.e.r.-beoordeling nodig. In een (formele of een vormvrije) m.e.r.-beoordeling kijkt de gemeente of een project mogelijk belangrijke nadelige milieugevolgen heeft. Als dat zo is, moet een m.e.r.-procedure worden doorlopen. In een m.e.r.-procedure worden de milieugevolgen nader onderzocht en wordt er bekeken of er alternatieve invullingen voor een project mogelijk zijn waarbij milieugevolgen zoveel mogelijk beperkt kunnen worden. Bij de meeste ontwikkelbestemmingsplannen vindt een vormvrije m.e.r.-beoordeling plaats. In 2022 waren dat er zeventien.

Gebiedsontwikkelingen
Gebiedsontwikkeling en projecten leveren een bijdrage aan onze ambities ten aanzien van gezond stedelijk leven voor iedereen. In het MPR geven we hier jaarlijks een uitgebreid overzicht van. Hieronder geven we per gebied de belangrijkste ontwikkelingen en mijlpalen voor 2022 weer.
De binnenstedelijke grondexploitaties, het Stationsgebied en de bouwopgave Leidsche Rijn komen terug in de volgende paragraaf bij de prestatiedoelstelling 1.1.2 ‘Het voorbereiden en realiseren van bouwrijpe grond en de aanleg en inrichting van bijbehorende openbare ruimte’.

Zuidwest
De gemeenteraad heeft in december de Omgevingsvisie Kanaleneiland en Transwijk vastgesteld. Hiermee is de basis gelegd voor de verdere ontwikkeling van de wijk, met meer aandacht voor langzaamverkeersroutes, het klimaatadaptief maken van (delen van) de wijk .
De woningbouwprojecten in Zuidwest maken onderdeel uit van meerdere proposities die in 2022 bij het Rijk zijn ingediend en verkregen. In deze proposities worden middelen beschikbaar gesteld voor maatregelen ten behoeve van o.a. mobiliteit, openbare ruimte en betaalbaarheid die noodzakelijk zijn om de woningbouw mogelijk te maken.

In de wijk Zuidwest hebben we in 2022 verder gewerkt aan:

• In de Merwedekanaalzone zijn op het Defensieterrein de eerste woningen opgeleverd en de gemeenteraad heeft het bestemmingsplan vastgesteld dat de bouw van 350 extra woningen (100 sociale huurwoningen, 100 middenhuurwoningen en 150 betaalbare koopwoningen) mogelijk maakt.
• In 2022 is het bestemmingsplan fase 1 Merwede door de gemeenteraad vastgesteld. Er loopt een beroepszaak bij de Raad van State. Er is gestart met het bouwrijp maken van het gebied.
• In 2022 hebben we een Wet voorkeursrecht gemeenten gevestigd aan de oostkant van deelgebied 6. Dit gebied is het meest kansrijk om tot ontwikkeling te komen. Ook zijn de contouren van de ontwikkelvisie duidelijker geworden, in samenspraak met de grondeigenaren in deelgebied 6. Deze ontwikkelvisie vormt de basis voor de Nota van Uitgangspunten. De bouw van Eendrachtlaan 10/Concorde is in 2022 gestart.
• De bestemmingsplannen voor Beneluxlaan 901 en Lomanlaan 103-105 (de Zusters) zijn in 2022 vastgesteld en de sloopwerkzaamheden zijn gestart.
• In 2022 is gewerkt aan diverse intentiedocumenten (o.a. Winkelcentrum NOVA) en bouwenveloppen (o.a. Marco Pololaan 111-117, Livingstonelaan 609, Jutfaseweg 178). De bouwenvelop voor Veilingstraat 10 is in 2022 ter inzage gelegd.
• De hoge bouwkosten en onzekere opbrengsten spelen een grote rol bij diverse projecten in Zuidwest. Het project Bernadottelaan 11-15 is om die reden in 2022 gestopt.
• Vanuit de Buurtagenda voor de Dichterswijk en de Buurtaanpak voor de Rivierenwijk hebben we gewerkt aan verschillende vergroeningsprojecten.
• Een forse opgave is de aanpak van de grotendeels verouderde openbare ruimte.
• Voor de herinrichting van Kanaleneiland Noord-Noord zijn in het najaar de werkzaamheden gestart aan de openbare ruimte (Adenauerlaan Noord, het Attleeplantsoen en de Trumanlaan Noord).
• De ontwerpen voor de herinrichting van de Bernadottelaan, Bevinlaan en de omgeving zijn opgesteld.
• De Startnotitie voor de Vasco da Gama en omgeving is in 2022 vastgesteld.

USP en Rijnsweerd
In Utrecht Science Park en Rijnsweerd hebben we in 2022 gewerkt aan de doorontwikkeling van beide gebieden. Voor het Utrecht Science Park betekende dat het versterken van het kenniscluster en verbeteren van de levendigheid. Voor Rijnsweerd (nu kantorengebied) is dat de transformatie van een eenzijdig werkgebied naar een woon-werkgebied. Dat hebben we gedaan door verder te werken aan IDOC’s, SPVE’s en bestemmingsplannen in lopende projecten en nieuwe initiatieven.

In 2022 hebben we verder gewerkt aan:

• De vaststelling van de Omgevingsvisie USP 2040 door de Raad.
• Het in procedure brengen van het bestemmingsplan voor de International School Utrecht.
• De vaststelling van het bestemmingsplan High Five door de Raad om daarmee 900 studentenwoningen mogelijk te maken.
• Duidelijkheid over de toekomstige plek van het Ronald McDonald Huis in het Utrecht Science Park.
• Een SPVE voor de herontwikkeling van het gebied Archimedeslaan 16.
• Een IDOC en IPOK voor de herontwikkeling noordzijde UMCU.
• Een Samenwerkingsovereenkomst met de Universiteit Utrecht behorende bij de Omgevingsvisie USP 2040, waarin we trachten afspraken vast te leggen over o.a. planprocessen en financiering van bovenwijkse maatregelen.

West/Noordwest
Er is gewerkt aan het versterken van een leefbare en groene leefomgeving. Met name de nieuwe stadswijken Cartesiusdriehoek en Wisselspoor (2e Daalsedijk) zijn van belang voor de groei van de stad. Er is daarbij veel aandacht voor een gedifferentieerd woningbouwprogramma en groen. Daarmee proberen we deze ontwikkelingen optimaal te benutten ten behoeve van het gezond stedelijk leven.
In de wijken West en Noordwest hebben we in 2022 verder gewerkt aan:

• Het bestemmingsplan voor de Johan Wagenaarkade 1-10bis is vastgesteld en eind december 2022 deed de rechtbank uitspraak over het bezwaar op bijbehorend verkeersbesluit, waarmee de weg vrij is voor start bouw van 54 sociale huurwoningen.
• In Zuilense Vecht is de sportopleiding van MBO Utrecht in tijdelijke huisvesting gevestigd en is een gecombineerd voetbal/American footballveld gerealiseerd. De stikstofproblematiek van het project is inmiddels opgelost, maar dat betekent dat vaststelling van het bestemmingsplan Zuilense Vecht is vertraagd, dit verschuift naar 2023.
• De bouwenvelop voor Oudenoord 330-370 is vastgesteld. Voor de nieuwbouw loopt nog het bestemmingsplantraject.
• In Cartesiusdriehoek (bouwfase 1) is in 2022 gestart met de bouw van 322 woningen (waarvan 80 worden opgeleverd in Q1 2023 en 242 in Q4 2023) en in Wisselspoor deelgebied 1 zijn 122 nieuwe woningen toegevoegd in 2022.
• Start bouw Cartesiusdriehoek (bouwfase 2), Wisselspoor deelgebieden 2 t/m 4 (bouwfase 1) en Minister Talmastraat zijn vertraagd en dit verschuift naar 2023.
• Sloop en start bouw van de Omloop/Laan van Chartroise, waar de komende jaren zo’n 285 nieuwe sociale huurwoningen worden gerealiseerd.
• Nadat in september 2022 het bestemmingsplan voor het Muntgebouw onherroepelijk werd, is gestart met de herontwikkeling van het iconische Muntgebouw op de hoek van het Merwedekanaal en de Leidsche Rijn. De projecten Muinck Locatie (23 woningen), Dickensplaats (48 woningen) en Daelwijcklaan 3 (5 woningen) zijn in 2022 opgeleverd.

Overvecht
In Overvecht hebben we in 2022 blijvend gewerkt aan een gemengde wijk waarin het plezierig en veilig wonen is. We werkten daarbij intensief samen met onze partners, zoals Samen voor Overvecht en Werkplaats Overvecht.
In 2022 verstevigden wij de leefbaarheid van de wijk onder andere met de volgende ontwikkelingen:

• Wijkakkoord Overvecht: op 1 februari 2022 is dit feestelijk ondertekend. Volgens de afspraken die in het Wijkakkoord zijn vastgelegd werken de drie woningcorporaties Woonin, Bo-Ex en Portaal, ontwikkelaars en beleggers (samen Werkplaats Overvecht), bewonersorganisaties en de gemeente Utrecht samen aan wijkverbetering van de fysieke omgeving. Het Rijk en de Provincie hebben hun steun uitgesproken voor het Wijkakkoord.
• Omgevingsprogramma Overvecht: In plaats van een omgevingsprogramma maken we een Omgevingsvisie Overvecht. De zaken die in het kader van het concept-Omgevingsprogramma zijn onderzocht, worden daarin meegenomen. Het opstellen van een Omgevingsvisie sluit beter aan bij de vraagstukken die er liggen, o.a. voor de woningbouwopgave, de mobiliteitstransitie en de groenstructuur. Eind december 2022 heeft het college de Startnotitie voor de Omgevingsvisie vastgesteld, dit vormt de start van het project.
• Masterplan Overvecht Centrum: Vanaf mei 2022 werken, in de vorm van een open planproces, Team Overvecht Centrum (een groep van betrokken inwoners en ondernemers uit Overvecht), Team eigenaren (de pand- en grondeigenaren in het gebied) en Team Gemeente (de beleidsafdelingen van de gemeente Utrecht) intensief met elkaar samen. We werken in vier fasen toe naar een Masterplan: inventariseren, schetsen, ontwerpen en aanpassen. We zijn nu halverwege: De fase schetsen is afgerond.
• Ivoordreef: de bestaande 10-hoogflat is gesloopt en de gemeenteraad heeft in december 2022 het Bestemmingsplan vastgesteld, zodat naar verwachting in 2023 de bouwwerkzaamheden kunnen starten.
• De Mix: de sloop van de bestaande bouw is in volle gang, zodat de bouw van 180 middeldure huurwoningen in 2023 gestart kan worden.
• Samen voor Overvecht en de Regio Deal vitale wijken: de partners binnen de Regio Deal vitale wijken hebben het Rijk verzocht de Deal met één jaar te verlengen, omdat we meer tijd nodig hebben voor de uitvoering van activiteiten (o.a. vanwege vertraging door corona). Deze aanvraag is gehonoreerd. De uitvoering van projecten loopt gestaag, maar we merken dat het een lange adem vergt om zichtbare resultaten te boeken.
• Amazonekwartier: De planning om het IPvE / FO in 2022 af te ronden is te ambitieus gebleken. Het project heeft stilgelegen wegens gebrek aan (ambtelijke) capaciteit. Voor 2023 is het streven om alsnog het IPvE / FO af te ronden en te laten vaststellen.
• Taagdreef en omgeving: In 2022 zijn aanvullende middelen vrijgekomen, hiermee is de dekking van het project rond en kan het project voortvarend verder. We hebben het Voorlopig Ontwerp opgesteld en ter inspraak voorgelegd.
• Park de Watertoren: het inrichtingsplan wordt samen met stakeholders afgestemd en de uitvoering wordt voorbereid. De herinrichting is deels afhankelijk van de herontwikkeling van de Watertoren (i.v.m. aansluiting op elkaar). De Watertoren is verkocht, de nieuwe eigenaar maakt een nieuw plan.
• Rosendael: Zorginstelling Careyn heeft het project gepauzeerd en werkt intern aan een aangepast plan.

Noordoost/Oost/Zuid
In de wijken Noordoost, Oost en Zuid voegen wij toe en versterken wij aantrekkelijke en gemengde woon- en leefgebieden. Hierbij hebben wij aandacht voor een hoogwaardige inrichting van de openbare ruimte en het creëren van aantrekkelijke routes binnen de stad en naar het omliggende landschap, waarbij ontmoeten, bewegen en gezonde mobiliteit ons uitgangspunt is.

In de wijken Noordoost/Oost en Zuid hebben we in 2022 verder gewerkt aan:

• Noordoost
• Op de hoek van de Jan van Galenstraat en de Kardinaal de Jongweg: Naar aanleiding van het participatieproces is het programma bijgesteld. Verdere optimalisatie wordt nader onderzocht. Ook wordt naar een alternatief programma gekeken. Hierdoor is het aangekondigde SPvE nog niet ter besluitvorming aangeboden.
• Het SPvE voor de Kögllaan 26: Vanwege de uitspraak in het Didam-arrest was er een `tussenstap’ nodig, de publicatie, om zodoende de grond één-op-één uit te kunnen geven. Het SPvE kon daarom niet meer in 2022 ter besluitvorming worden aangeboden.
• Aartsbisschop Romerostraat 330-338: Het is de initiatiefnemers nog niet gelukt om tot een haalbaar plan te komen, op basis waarvan het SPvE afgerond kan worden.
• Nimeto: De verbouwing van de school heeft vertraging opgelopen, waardoor de herinrichting van de aansluitende openbare ruimte ook vertraagd is. De oplevering is daarom ook uitgesteld.

Oost
De Kwekerij: De woningen in fase 2 zijn voor een deel opgeleverd in 2022. De rest volgt in het eerste kwartaal 2023. Voor fase 3 is de omgevingsvergunning verleend, zodat de bouw in 2023 kan starten.
Aanpak Rubenskwartier: In 2022 is onderzocht hoe in het Rubenskwartier verdichting (conform de initiatieven van de verschillende partijen in het gebied) samen kan gaan met functiemenging, meer levendigheid, vergroenen en het aantrekkelijker maken van de buitenruimte en een collectief energiesysteem.

Zuid
De uitwerking van het IPvE/FO voor de vergroening van de openbare ruimte Rotsoord is verder opgepakt. Het VO voor het vergroenen en herinrichten van het laatste deel van Heuveloord vanaf Ravenoord tot Rotsoord voor het laatste deel is echter niet gereedgekomen in 2022. De reden dat dit langer duurt is zorgvuldige participatie om te komen tot een voor de bewoners/gebruikers acceptabele parkeeroplossing en ontwerptechnische uitdagingen omdat een deel van de als openbaar gebied in gebruik zijnde grond privaat eigendom is.
Met de ontwikkelaar van Kop van Smaragd is een verschil van inzicht over de hoogte van de gemeentelijke plankosten en de hoogte van de huren c.q. het woonprogramma. Hierdoor is de bouwenvelop in 2022 niet vastgesteld.
Befu-terrein: In 2022 heeft de gemeenteraad een nieuwe grondexploitatie vastgesteld die het mogelijk maakt om de locatie voor 10 jaar te verhuren voor tijdelijke woningen. Omdat het Befu-terrein ernstig verontreinigd is, is een saneringsplan opgesteld en is de sanering aanbesteed zodat deze in januari 2023 kan starten. Samen met Woonin (voorheen Mitros) is onderzocht of een tijdelijke invulling met sociale woningbouw mogelijk is. In de grondexploitatie is uitgegaan van 150-250 studio’s. In het huidige stedenbouwkundig ontwerp zitten ongeveer 135 tijdelijke woningen. Dit zijn behalve studio’s ook tweekamer- en een paar driekamerwoningen gericht op een doelgroep van 27 tot 40-jarigen. Deze doelgroep is een goede aanvulling op de tijdelijke woningen op de naastgelegen locatie Pagelaan waar gekozen is voor een doelgroep van bewoners van 18 tot 27 jaar in kleinere (27m2) woningen. Dit is een uitkomst uit de participatie met de buurt waarbij een betere balans qua doelgroepen wordt bereikt. Er is van het Rijk een subsidie ontvangen van € 12.000 per woning waarbij is afgesproken dat deze in principe naar Woonin (Mitros) gaat ten behoeve van de vastgoedexploitatie.
Brennerbaan 106: In 2022 is nog niet gestart met het SPvE en bestemmingsplan. Portaal heeft gekozen voor samenwerking met AM/BAM en partijen wilden eerst onderlinge afspraken vastgelegd hebben en daarna het proces om te komen tot een SPvE met de gemeente opstarten.

Corona
De coronamaatregelen hadden geen gevolgen voor de uitvoering van dit programma.

Leidsche Rijn en Vleuten de Meern

Wat hebben we bereikt in 2022? Door de stijgende bouwkosten, stikstofperikelen, aangekondigde veranderingen van regelgeving en rentestijging viel de verkoop en start bouw van woningen tegen. Er is gewerkt aan 1.100 geplande woningen, we gingen uit van de start bouw van 600. Er zijn 471 woningen in aanbouw gegaan, waarvan 23,6% sociaal en 20,6% middenhuur/koop. Er werden in Leidsche Rijn en Vleuten de Meern samen 794 woningen opgeleverd (waaronder een klein aantal woningsplitsingen).

• Het BP voor Haarrijn en Haarrijnse Plas werd vastgesteld door de raad en er werd een overeenkomst gesloten met de grondeigenaar. De voorbereidingen voor het inpassen van de ecologische rand werden getroffen, er werd gewerkt aan een schetsontwerp voor het kindcentrum, de sociale woningbouw en het eerste woningbouwblok. De aanleg van zonne-energie-eilanden schuift door in verband met netcongestie. Langs de strandboulevard werden de fietsstallingsmogelijkheden uitgebreid, speeltoestellen aangelegd en toiletgelegenheden voor bezoekers gerealiseerd.
• In Rijnvliet werden speelplekken aangelegd en het voedselbos geopend. Aan het bouwrijp maken en de realisatie van deze duurzame woonwijk werd verder gewerkt. Ook zijn 104 woningen in Rijnvliet gestart en 135 opgeleverd en tegelijkertijd werden groenvakken ingeplant met eetbare bomen en struiken. Parallel aan de minnelijke verwerving van enkele percelen in Rijnvliet is een onteigeningsprocedure gestart.
• De vaststelling van het BP van de Hoogbouwkavel in Leidsche Rijn Centrum (LRC) liep vertraging op door de stikstofproblematiek en nieuwe onderzoeken vanwege een nieuwe rekentool. De natuurvergunning moest hierop worden aangevuld. Tenslotte zorgden de gestegen bouwkosten en de uitwerking van het complexe plan voor vertraging. De tenderprocedure voor de cultuurkavel Berlijnplein is succesvol afgerond en er is gestart met de bouwplanuitwerking van het culturele hart van Leidsche Rijn met als thema “De toekomst van de stad”. Met, op basis van de culturele programmering en co-creatie, een complex aan circulaire gebouwen. De bouw is gestart van de uitbreiding van de basisschool Onder de Bogen. We zijn in gesprek met partijen over kantoorontwikkelingen en er is ook een tender gestart.
• De monumentale en gerestaureerde boerderij Stadsbrouwerij Rood Noot werd geopend, die ook een veilige werkomgeving voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt is.
• Voor meerdere kavels in Leeuwesteyn werden tenders gehouden en voorbereid en er werden overeenkomsten gesloten met ontwikkelaars en een corporatie voor de bouw van woningen. In Leeuwesteyn werden 114 woningen opgeleverd en werd met de bouw van 273 gestart, met ingeplante groenvakken en de ecologische zone aan het ARK werd gereedgemaakt. De ecologische verbindingsroute tussen Leeuwesteyn en Park Voorn werd verbeterd. Er werd gestart met de bouw van de definitieve basisschool met kinderdagverblijf. In diverse buurten werden jongerenontmoetingsplekken gerealiseerd en in het Willem Alexanderpark werd een picknickplek aangelegd en een groot skatepark opgeleverd.
• In Het Zand werden 192 woningen opgeleverd en tenders voor de laatste bouwvelden gehouden. Er werd een speeltuin aangelegd aan de Pablo Picassostraat en de Belcampostraat en één ontworpen aan de Carel Willinckstraat, die met participatie van bewoners wordt uitgewerkt. Tussen het fietspad en trottoir aan de Crouweldijk en de Hermelijnvlinderdijk werd de aanleg van een haag van ruim circa 1.200 meter afgerond.
• Voor het Waterwinpark i n Terwijde werd een visie opgesteld voor het inpassen van mogelijke toekomstige bewonersinitiatieven. In Terwijde startte de bouw van 2 zelfbouwkavels op Kubuseiland. De 96 woningen en het kinderdagverblijf in de Boerderij werden opgeleverd en er werd gestart met de bouw van een gymzaal naast het winkelcentrum.
• In Langerak werden 4 woningen aan het Archeologiepark opgeleverd en 25 aan de B. Westralaan en werd gestart met een Visie op de herontwikkeling van de Burgermeester Verderlaan.
• In Vleuten werden de plannen bij Kloosterweide uitgewerkt. Aan de overzijde (Hindersteinlaan), is gestart met een stedenbouwkundige studie, omdat deze plek was gekozen voor een nieuwe VO-school voor 1.000 leerlingen en een sporthal. In het centrum van Vleuten is het nieuwe gezondheidscentrum geopend en het Dorpsplein opnieuw ingericht.
• De bouw op de laatste zelfbouwkavel in Vleuterweide is gestart.
• In Haarzicht werd begonnen met de bouw van de laatste 6 zelfbouwkavels en 19 koopwoningen. Woningbouw in Haarzicht is gereed, net als de overdracht van het openbaar gebied naar de gemeente.
  In Haarzuilens zijn op de bouwlocaties van Natuurmonumenten 16 woningen opgeleverd.

• Voor de gebiedsontwikkeling bij Ockhuizen is een programmatisch vertrekpunt vastgesteld. Er is gewerkt aan een IPvE om de ontwikkeling van natuur, recreatie en zonnepark mogelijk te maken. Voor de aanleg van een fiets- en wandelpad bij de Ockhuizerweg is een Omgevingsvergunning aangevraagd.
• Bij het Máximapark is het laatste bouwblok (10) van Park Zuid na loting toegewezen aan zelfbouwers. In bouwblok 9 is de helft van de woningen in aanbouw. In Hoge Woerd is het BP voor een woon-zorggebouw en enkele woningen aan ’t Zand vastgesteld.

In april werd een tijdelijke werkschuur voor de Parkorganisatie van het Máximapark gerealiseerd en feestelijk geopend. Er zijn voorbereidingen getroffen om ook bij de Vlinderhof een beheergebouw te plaatsen. De Vikingrijn nabij de Haarrijnse Rading is verder uitgegraven en hier voltooid. In de noordpunt van het Máximapark is gestart met de bouw van een trampolinehal en wordt de komst van een zwembad voorbereid.

• In De Meern zijn 57 nieuwe woningen opgeleverd in het Noordwestkwadrant. Er is een start gemaakt met een ontwerp voor herinrichting van de Castellumlaan. In de Meern startte de bouw van 12 woningen.
• Het SPvE Papendorp Noord is in 2022 door de raad vastgesteld. Daarnaast zijn we gestart met het opstellen van een BP voor Papendorp en met een Voorlopig Inrichtingsplan voor Papendorp Noord. Voor de Mobiliteitshub XL is een schetsontwerp gemaakt, waarna een businesscase is opgesteld. Voor de hub is in 2022 een aanzienlijke Rijksbijdrage toegezegd, die bijdraagt aan de haalbaarheid van de businesscase. Eind december heeft het college ingestemd met een voorbereidingskrediet voor de uitwerking naar een Voorlopig Ontwerp. Om het systeem van parkeren goed te laten functioneren, werken we aan een fietsverbinding vanaf de hub, via een brug over de afrit 8a en een brug aan de zuidzijde van De Meernbrug naar het 24 Oktoberplein. Het plan voor het hotel aan het Taatsenplein bleek financieel niet haalbaar. Wel is in 2022 een nieuw kantoorgebouw opgeleverd.
• De onderhandelingen met de ontwikkelaar van Groenewoud hebben meer tijd in beslag genomen, waardoor het project enige vertraging heeft opgelopen. Het Stedenbouwkundig Plan is in december vastgesteld door de Raad en het voorontwerp Bestemmingsplan is nagenoeg afgerond. De ontwikkelaar heeft gewerkt aan het inrichtingsplan en gezamenlijk hebben we onderzoek gedaan naar de mogelijkheden voor een collectief energiesysteem voor Papendorp en Groenewoud.
• Strijkviertel wordt een circulair bedrijvenpark. Daartoe is gewerkt aan een Voorlopig Inrichtingsplan en een BP. Ook hebben we het selectieproces voor de uitgifte van de eerste kavelvelden uitgewerkt. Tevens is gestart met een variantenstudie voor het uitbreiden van Sportpark Rijnvliet met een extra rugbyveld.
• Voor Hooggelegen is de bouw van horecagelegenheden nog niet gestart.

• Op Oudenrijn zijn alle beschikbare bedrijfskavels uitgegeven of in optie.
• Op de werklocaties Wetering-zuid en Haarrijn zijn diverse bedrijven opgeleverd, gesprekken gevoerd en diverse overeenkomsten gesloten met bedrijven. Er werd onderzocht of de locatie naast het ziekenhuis geschikt is voor tijdelijke woningen, in afwachting van de definitieve uitbreiding van het ziekenhuis.

• Er zijn in 2022 tijdelijke voorzieningen geplaatst voor kinderopvang in het Noordpunt Máximapark en bij het centrum t.b.v. de verbouwing van de Weide Wereld. De bouw van de eerste nieuwe school aan de Passiebloemweg is eind 2022 nagenoeg gereed, de bouw van de tweede school is voorbereid. Er zijn verkenningen gestart voor nieuwe tijdelijke en permanente locaties voor prikkelarm wonen.
• De werkgroep voor de recreatieve doorontwikkeling van de Nedereindseplas is weer actief.
  De Ontwerpstudie Rijnenburg werd afgerond, evenals een verkennend mobiliteitsonderzoek. De voorbereidingen voor verdiepend onderzoek werden opgestart. Er werden gesprekken gevoerd met diverse initiatiefnemers. Voor de uitbreiding van het hoogspanningsstation Oudenrijn werd in 2022 een intentiedocument gemaakt.

Centrum - deelgebieden Stationsgebied, Beurskwartier, Jaarbeursterrein, Lombokplein en Binnenstad.
Doel is om samen met partners het plangebied verder te ontwikkelen tot een vernieuwd, aantrekkelijk en samenhangend centrumgebied, met goede verbindingen naar de hele stad.

Belangrijke mijlpalen in 2022 waren onder meer:

• Er is een voorhangprocedure gevolgd bij de Vaststellingsovereenkomst met Klépierre over Moreelse Plint, Kantoren Entree Gildeveste en Moreelsebrug en vervolgens is de vaststellingsovereenkomst ondertekend door gemeente en Klépierre. Daarmee is de weg vrij om de trappen aan de Moreelsebrug aan te leggen, indien de raad daartoe besluit.
• Met Klépierre is een overeenkomst gesloten om afsplitsing van kantoren in Hoog Catharijne mogelijk te maken.
• De planselectiefase van het Jaarbeurspleingebouw is gestart op 5 september 2022, gevolgd door dialoogrondes met marktpartijen.
• Over het project Kop Amsterdamsestraatweg/Oude Daalstraat heeft het debat plaatsgevonden dat steeds meer trechtert naar een haalbare variant van de modellenstudies. Hierover zal in 2023 een definitief besluit worden genomen, uiteraard na de afgesproken participatie. Ook over de uitvoering van motie M21/54 : ‘30 km/u en minder asfalt in de Daalsetunnel (en Sowetobrug/Koningsbergerstraat)’ is de raad geïnformeerd.
• Visie Strosteeg en uitwerkingsplan Strosteeg 18-36 zijn vastgesteld en omgevingsvergunning is verleend.
• Galery Modernes en Vrouwjuttenhof is opgeleverd.
• Op de Van Sijpesteijnkade zijn de laatste woontorens (De Steyn) opgeleverd en aan het begin van het jaar ook de kantoortoren Central Park. Ook het groen ingerichte Forum aan deze zijde en de trap tussen de Van Sijpesteijnkade en het Forum zijn opgeleverd.

De prestaties bestaan uit vastgoedprojecten van private partijen en gemeente en infrastructurele
projecten. In voorbereiding, uitvoering en oplevering in 2022 zijn onder andere:

Stationsgebied

• Tram: de koppeling tussen de SUNIJ-lijn en tram 22 is sinds juli 2022 in de dienstregeling opgenomen. Hiervoor zijn in samenwerking met Provincie Utrecht aanpassingen aan de openbare ruimte en traminfrastructuur in het stationsgebied gerealiseerd.
• Start werkzaamheden Smakkelaarsveld is door de stijgende bouwkosten en complexiteit van het gebied weer uitgesteld. Samen met de ontwikkelaar Lingotto werken we er hard aan om alsnog op korte termijn de start bouw mogelijk te maken.

Binnenstad

• De omgevingsvisie Binnenstad 2040 is vastgesteld.
• IDOC Wolvenplein is vastgesteld
• IPvE/FO openbare ruimte TivoliVredenburg is vastgesteld.
• Paardenveld: de tijdelijke placemaking is definitief beëindigd. Op basis van de Omgevingsvisie Binnenstad Utrecht 2040 is een visie voor Park Paardenveld opgesteld en wordt gewerkt aan een placemakingsprogramma in 2023 en een definitieve herinrichting in 2024. Daarmee is invulling gegeven aan motie M21/359: met een nieuwe visie op het park, het uitvoeren van een nieuwe placemaking 2.0 en het beschikbaar stellen van financiële dekking voor de aanleg van het park zoals in het coalitieakkoord opgenomen.

Lombokplein

• Het ontwerpbestemmingsplan Lombokplein is vrijgegeven voor inspraak.
• Er is veel werk verzet voor de nadere uitwerking van het bestemmingsplan en het voorlopig ontwerp van de openbare ruimte: de mobiliteitsvraagstukken, de HOV-oversteek, het ontwerp van de bruggen, de Leidse Rijn, groen en ecologie.

Beurskwartier

• Het concept Stedenbouwkundig Plan Beurskwartier is vrijgegeven voor inspraak.
• Voor het nieuwbouwproject Ondaatje aan de Croeselaan is in co-creatie met toekomstige bewoners gewerkt aan een participatieplan.
• De concessie aanbesteding Duurzaam Warmtesysteem WKO Beursgebied is afgerond en de opdracht is aan Eneco gegund.

Jaarbeursterrein:

• Jaarbeurs heeft moeten besluiten hun ambitieuze Masterplan te herijken . We overleggen intensief met Jaarbeurs over de mogelijkheden.
• Het geactualiseerde Stedenbouwkundig Plan Knoopcomplex (fase 2 en 3) heeft ter visie gelegen en is daarna vastgesteld, waarna ook het bestemmingsplan kan worden aangepast.
• De omgevingsvergunning voor de eerste twee blokken van de Kruisvaartkade is verleend en voor de overige blokken is de omgevingsvergunning aangevraagd.

Corona
De coronamaatregelen hadden geen gevolgen voor de uitvoering van dit programma.

EU Subsidies
In 2022 hebben we achttien nieuwe Europese aanvragen ingediend. Daarvan zijn er zeven goedgekeurd en zijn er zes nog in behandeling. Voor de vijf afgewezen aanvragen bezien we de mogelijkheden die toekomstige openstellingen daarvoor bieden. Daarnaast hebben we gewerkt aan de voorbereiding van aanvragen die in 2023 ingediend kunnen worden. In de bijlage Externe Subsidieprogramma’s staat meer informatie over de projecten. In 2022 hebben we samen met onder andere de Universiteit Utrecht, Hogeschool Utrecht, woningcorporaties en het bedrijfsleven subsidieaanvragen ingediend. Het ontwikkelen van aanvragen alleen al leidt tot een versterking van de samenwerking met lokale en internationale partijen op onze opgaven. Het competitieve Europese speelveld dwingt ons tot een hoog ambitieniveau voor onze eigen plannen.
Kansen voor West 2
Kansen voor West is het programma waarmee de G4 steden Utrecht, Amsterdam, Rotterdam en Den Haag samen met de Randstadprovincies Utrecht, Noord-Holland, Zuid-Holland en Flevoland als landsdeel West structuurfondsmiddelen inzetten uit het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO 2014-2020). Een deel van deze middelen hebben we in eigen beheer. Het programma zal eind 2023 afgerond zijn.
Naast Kansen voor West 2 programma hebben we ook projecten lopen die subsidie ontvangen vanuit het React-EU Programma, onderdeel van het Europese ‘Next Generation EU’. Dit is het Europese herstelplan om sterker uit de pandemie te komen. Dit programma is gericht op economische en maatschappelijke verandering. In 2022 is subsidie toegekend aan het project ‘de Beroepentuin 2.0’ (0,4 miljoen). In de bijlage Externe Subsidieprogramma’s staat meer informatie over het Kansen voor West II programma, de voortgang en de projecten.
Kansen voor West 3
Het vervolg van het subsidieprogramma Kansen voor West 2. Dit nieuwe programma loopt van 2021 tot 2027 waarbij opnieuw Europees geld beschikbaar is voor innovatieve projecten gericht op innovatie en klimaat/duurzaamheid in de P4- en G4-steden en voor duurzame stedelijke ontwikkeling in de G4-steden in landsdeel West-Nederland. Voor de stad en regio Utrecht betreft dit in totaal ruim 18 miljoen inclusief rijks cofinanciering van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat. In 2022 zijn er 3 openstellingen gedaan voor het stedelijke budget en 2 openstellingen voor het ‘gelabelde budget’ (Stad en provincie). Drie projecten hebben een toekenning gehad. Zie hiervoor de bijlage Externe Subsidieprogramma’s .

Corona
De coronamaatregelen hadden geen gevolgen voor de uitvoering van dit programma.